Εκφύλιση ωχράς κηλίδας

Η ωχρά κηλίδα είναι μια ανατομική περιοχή, στο πίσω μέρος του οφθαλμού, στον αμφιβληστροειδή. Ο ρόλος της ωχράς κηλίδας είναι η κεντρική, λεπτομερής όραση, έτσι ώστε να μπορείτε να διαβάζετε ή να οδηγείτε. Όταν η ωχρά κηλίδα δεν λειτουργεί σωστά η κεντρική σας όραση είναι θολή, και εμφανίζει περιοχές σκοτεινές ή παραμορφωμένες (μεταμορφοψία). Η εκφύλιση της ωχράς κηλίδας επηρεάζει τόσο την κοντινή, όσο και την μακρινή σας όραση, με αποτέλεσμα ορισμένες δραστηριότητες, όπως το διάβασμα, να είναι δύσκολες ή και αδύνατες. Παρότι η εκφύλιση της ωχράς ελαττώνει την κεντρική όραση συνήθως δεν επηρεάζει την περιφερική όραση. Αυτό σημαίνει π.χ. ότι θα μπορούσατε να διακρίνετε το περίγραμμα ενός ρολογιού χωρίς όμως να έχετε τη δυνατότητα να πείτε τι ώρα είναι. Από μόνη της, η εκφύλιση της ωχράς κηλίδας δεν οδηγεί σε ολική τύφλωση. Σε πολλές περιπτώσεις η επίδραση της εκφύλισης της ωχράς στην όραση σας είναι ελάχιστη.

Συμπτώματα της ηλικιακής εκφύλισης της ωχράς κηλίδας

Τα συμπτώματα ποικίλουν από ασθενή σε ασθενή. Συχνά στα πρώιμα στάδια της η ΗΕΩ είναι «σιωπηλή», δεν προκαλεί δηλαδή κάποια συμπτώματα πέρα από μια ελάχιστη δυσκολία στο διάβασμα ή σε δραστηριότητες που αφορούν την κεντρική σας όραση.

Τέτοιου είδους συμπτώματα είναι τα ακόλουθα:

  • Κάποιες λέξεις σε μια σελίδα είναι θολές
  • Μια σκοτεινή ή άδεια περιοχή εμφανίζεται στην κεντρική σας όραση
  • Ευθείες γραμμές εμφανίζονται παραμορφωμένες, όπως στο διάγραμμα

ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΚΗ ΟΡΑΣΗ

ΟΡΑΣΗ ΕΠΙ ΕΚΦΥΛΙΣΗΣ ΩΧΡΑΣ ΚΗΛΙΔΑΣ

Οι δυο συνηθέστερες μορφές της ΗΕΩ είναι η «ξηρή» (ατροφική) και η «υγρή» (νεοαγγειακή):

Οι περισσότεροι ασθενείς έχουν τη «ξηρή» μορφή της ΗΕΩ. Προκαλείται από γήρανση και λέπτυνση της ωχράς κηλίδας. Η μείωση της όρασης είναι συνήθως προοδευτική. Εναποθέσεις κάτω από τον αμφιβληστροειδή χιτώνα που καλούνται drusen αποτελούν το συνηθέστερο εύρημα στην ΗΕΩ. Από μόνα τους τα drusen δεν προκαλούν απώλεια όρασης, παρότι αύξηση του αριθμού τους αναδεικνύει υψηλότερο κίνδυνο μετάπτωσης σε προχωρημένη ΗΕΩ. Οι ασθενείς σε κίνδυνο μετάπτωσης σε υγρή ΗΕΩ είναι αυτοί με πολλά συρρέοντα drusen, εκτεταμένη ατροφία, ή με παθολογικά αγγεία κάτω από την ωχρά κηλίδα στο ένα τους μάτι.

Η «υγρή» μορφή αφορά περίπου το 10% των ασθενών με HEΩ. Προκαλείται από την ανάπτυξη παθολογικών αγγείων (νεοαγγεία) κάτω από τον αμφιβληστροειδή χιτώνα. Τα αγγεία αυτά διαρρέουν υγρό ή/και αίμα θολώνοντας την κεντρική σας όραση. Η θόλωση αυτή μπορεί να εμφανιστεί απότομα.

Δυστυχώς πολλοί ασθενείς δεν αντιλαμβάνονται οτι έχουν πρόβλημα στην ωχρά κηλίδα μεχρις ότου χάσουν μεγάλο μέρος της κεντρικής τους όρασης. Ο οφθαλμίατρος σας μπορεί να διαγνώσει πρώιμα στάδια της ΗΕΩ κατά τη διάρκεια μιας οφθαλμολογικής εξέτασης που περιλαμβάνει τα ακόλουθα:

  • Μια απλή εξέταση της όρασης κατά την οποία κοιτάτε ένα ειδικό διάγραμμα (Amsler grid)
  • Εξέταση της ωχράς κηλίδας με οφθαλμοσκόπηση
  • Εξέταση με ειδικές φωτογραφίες του πίσω μέρους του ματιού έτσι ώστε να αναδειχθούν παθολογικά νεοαγγεία χρησιμοποιώντας ως σκιαγραφικές ουσίες την φλουοροσκείνη ή / και την ινδοκυανίνη
  • Εξέταση με οπτική τομογραφία συνοχής (OCT) που αναδεικνύει λεπτομέρειες της ανατομίας της βλάβης στην περιοχή της ωχράς με μη επεμβατικά μέσα



 

ΣΥΜΠΛΗΡΩΜΑΤΑ ΔΙΑΤΡΟΦΗΣ

Παρότι δεν γνωρίζουμε ακριβώς τί προκαλεί την ΗΕΩ, αντιοξειδωτικά συμπληρώματα διατροφής και ψευδάργυρος μπορούν να επιβραδύνουν την εξέλιξη της πάθησης σε ορισμένους ασθενείς μας.

Μια μεγάλη επιστημονική μελέτη στις Η.Π.Α έδειξε οτι ασθενείς σε κίνδυνο εμφάνισης προχωρημένων μορφών ΗΕΩ ελάττωσαν τον κίνδυνό τους κατα 25% όταν χρησιμοποίησαν υψηλές δόσεις βιταμίνης C, βιταμίνης E, βήτα καρωτίνης και ψευδαργύρου. Τα συμπληρώματα αυτά ωστόσο δεν αποδείχθηκαν εξίσου ευεργετικά σε ασθενείς με πρώιμες μορφές ΗΕΩ ή και σε αυτούς χωρίς ΗΕΩ. Τα συμπληρώματα αυτά όπως στοιχειοθετούνται απ'τη συγκεκριμένη μελέτη (AREDS) μπορούν να βοηθήσουν ασθενείς υψηλού κινδύνου να διατηρήσουν την όραση τους. Καλό είναι να μιλήσετε με τον οφθαλμίατρο σας για να εξακριβώσετε αν τα συμπληρώματα είναι ενδεδειγμένα για εσάς.