Αποκόλληση αμφιβληστροειδούς

Η αποκόλληση του αμφιβληστροειδούς είναι μια πολύ σοβαρή πάθηση και αποτελεί μια από τις πιο επείγουσες καταστάσεις στην Οφθαλμολογία. Παρουσιάζεται όταν ο αμφιβληστροειδής χιτώνας, το «φίλμ» του ματιού, αποκολλάται από τους υποκείμενους ιστούς και συγκεκριμένα τον χοριοειδή, όπως αποκολλάται μια ταπετσαρία από ένα τοίχο. Χωρίς άμεση αντιμετώπιση, τις περισσότερες φορές, η αποκόλληση επεκτείνεται σιγά σιγά και στον υπόλοιπο αμφιβληστροειδή και οδηγεί σε μόνιμη τύφλωση.

Ρηγματογενής αποκόλληση: το αίτιο είναι η ύπαρξη ρωγμής στον αμφιβληστροειδή μέσα από την οποία περνάει το ρευστοποιημένο υαλοειδές και υγρό και αρχίζει να αποκολλά τον αμφιβληστροειδή. Συμβαίνει πιο συχνά σε μεγαλύτερης ηλικίας άτομα, όταν κατά την αποκόλληση του υαλοειδούς δημιουργούνται ρωγμές στον αμφιβληστροειδή.

Εξιδρωματική αποκόλληση: οφείλεται στη συλλογή υγρού που παράγεται σε διαφορες παθολογικές καταστάσεις (φλεγμονές, όγκοι, αγγειακές παθήσεις).

Ελκτική αποκόλληση: οφείλεται σε έλξεις που αναπτύσσονται επί του αμφιβληστροειδούς από ίνωση, μεμβράνες ή το υαλοειδές. Συχνή σε διαβητικά άτομα, με παραγωγική διαβητική αμφιβληστροειδοπάθεια.

  • Ο κίνδυνος αποκόλλησης σε κατά τα άλλα φυσιολογικά μάτια είναι περίπου 5 στις 100.000 το χρόνο. Η αποκόλληση είναι πιο συχνή σε μέσης ηλικίας άτομα ή σε μεγαλύτερους σε ηλικία, με ποσοστά περίπου 20 στις 100.000 το χρόνο.
  • Η αποκόλληση αμφιβληστροειδούς είναι πιο συχνή σε υψηλή μυωπία (πάνω από 5-6 διοπτρίες) λόγω μεγαλύτερου αξονικού μήκους των οφθαλμών αυτών και της λέπτυνσης του αμφιβληστροειδή χιτώνα. Ο κίνδυνος κατά τη διάρκεια της ζωής αυξάνει σε 1 προς 20. Η μυωπία συνδέεται με το 67% των αποκολλήσεων και αφορά συνήθως νεότερους ασθενείς.
  • Επίσης, η χειρουργική του καταρράκτη μπορεί να οδηγήσει σε αποκόλληση, ειδικά σε χειρουργεία που έχει επισυμβεί κάποια επιπλοκή. Ο κίνδυνος αυξάνει από 5-16 στα 1000 χειρουργεία καταρράκτη με ιδιαίτερη αύξηση κατά 7% στους υψηλά μυωπικούς ασθενείς.
  • Τα τραύματα που αφορούν την περιοχή του οφθαλμού μπορούν να αποτελέσουν αιτία για ρωγμές με συνέπεια την αποκόλληση.
  • Τέλος, η ελκτικές αποκολλήσεις συνδέονται κυρίως με την διαβητική αμφιβληστροειδοπάθεια και την νεοαγγείωση που προκαλεί στις προχωρημένες μορφές.

  1. Φωτοψίες: δηλ. σπινθηρισμοί, λάμψεις, αστραπές.
  2. "Μυγάκια": είναι κινούμενες θολερότητες του υαλοειδούς που μπορεί ωστόσο να έχουν την μορφή ιστού αράχνης ή δακτυλίου ή ακανόνιστων σχημάτων.
  3. Διαταραχή του οπτικού πεδίου: με τη μορφή μαύρης κουρτίνας που ξεκινά απ' την περιφέρεια του οπτικού πεδίου και μπορεί να συμπεριλάβει την κεντρική όραση.

Η θεραπεία της αποκολλήσεως του αμφιβληστροειδούς είναι χειρουργική και αποσκοπεί στην ανατομική αποκατάσταση του οφθαλμού. Αυτό βέβαια δεν ισοδυναμεί πάντα και με αποκατάσταση της οπτικής λειτουργίας. Η τελική οπτική οξύτητα εξαρτάται από το αν η αποκόλληση συμπεριλαμβάνει και την ωχρή κηλίδα, που είναι το υπεύθυνο τμήμα του αμφιβληστροειδούς για την λεπτομερή όραση, από τη συνολική έκταση της αποκόλλησης  καθώς και από το πόσο χρονικό διάστημα έχει μεσολαβήσει μέχρι την θεραπεία.